ویروس های خوشبختی (غیبت و قضاوت نادرست)
ما همه روزه با قضاوت نادرست و غیبت، دست و پنجه نرم میکنیم. برخی افراد به جای پرورش مهارتهای خود مدام زندگی دیگران را جستجو می‌کنند تا ببینند آنها چه می‌کنند و چه نتایج و دستاوردهایی داشته اند؟
آن ها درگیر خطاهای شناختی و ویروسهای فکری شده‌اند و ذهنشان عادت کرده که مدام به دیگران برچسب های خاصی بزنند. آنها از عشق و حقیقت وجودی شان جدا مانده است. افزایش احساس همدلی و توانایی عشق ورزیدن به انسانها ، نگاه واقع بینانه ، بالا بردن اعتماد به نفس و دست کشیدن از کمال طلبی، ظرفیت روانی ما را برای توانایی شاد زیستن و سبک زندگی سالم با دیگران افزایش می دهد.
آگاهی از علل روانشناختی و پیامدهای غیبت و قضاوت نادرست به شما کمک میکند تا توانایی کنترل احساسات را در خود تقویت کنید.
تعریف غیبت و قضاوت نادرست
غیبت و یا قضاوت نادرست جزء افکار خودکار منفی ذهن است که ریشه در ضمیر ناخودآگاه ما دارد. ریشه این افکار مزاحم و منفی باورهای ما هستند؛ باورهایی که از والدین آموخته ایم و رقابتهای غلطی که تجربه کرده ایم. این افکار ناشی از احساس خود کم بینی یا بی ارزشی و عدم حس امنیت یافتگی است.
در غیبت افکار و احساسات یک چرخه معیوب می سازند. افکار مسموم، مسبب احساسات مسموم در ما می‌شوند و این سیکل معیوب ادامه مییابد و انرژی ذهنیمان تحلیل میرود. حس میکنیم حقمان را خورده‌اند و حس قربانی بودن میکنیم. بعضیها بعد از غیبت و قضاوت نادرست، حس امنیت نیافته درونشان را تغذیه می کنند؛ خود را عاقل تر ، مدیرتر، باهوش تر و سالم تر از بقیه می پندارند ولی در اصل از اصل خود که منشأ عشق است فاصله می‌گیرند.
دلیل بروز غیبت و قضاوت نادرست
جدایی از عشق میتواند از دوران طفولیت شروع شود. نوزاد ممکن است در محیط خصمانه پا به دنیا بگذارد و احساس کند در دنیای پر از خطر و ناامنی حامی و پشتیبانی ندارد. جدایی میتواند از لحظهای شروع شود که بچه ها متوجه شوند به دلیل نژاد یا جنسیت با آنها متفاوت رفتار شود. در این لحظه حس وحدت و یگانگی از آنها گرفته میشود و به شقاوت دنیا پی می برند.
در کودکی بیشتر به ما میگویند به اندازه کافی با استعداد و باهوش نیستیم، به اندازه کافی قوی نیستیم، به اندازه کافی زیبا نیستیم یا کیفیت مثبت دیگری را کم داریم. در این زمان است که خود را جدا از دیگران احساس میکنیم. این جدایی به ما القا می کند که در دنیا تنها هستیم.
این حس مقایسه با دیگران را از کودکی ،فرهنگ و والدینمان با بایدها و نبایدها و طرز نگاهشان به زندگی به ما می‌دهند.
- باید همیشه بهترین نمره را بگیری.
- بهترین ادب و تربیت را از خودت نشان بده.
- نباید دوم شوی.
- اگر پسر بودی الان می توانستی فلان کار را انجام دهی.
غیبت و قضاوت نادرست، پاسخی اعتیادی به ضربه های روانی در عمق ریشه گرفته است. ما به گونه ای تربیت شده ایم که یا احساس میکنیم از دیگران کمتریم و خصوصیات منفی خودمان را به دیگران نسبت میدهیم تا به عمق وجودمان حس آرامش را تلقین کنیم که بتوانیم از تألم درونی و حس نابسنده بودن، نداشتن امنیت خاطر و بی ارزش بودن فاصله بگیریم. در ضمن غیبت و قضاوت نادرست درباره دیگران و مسخره کردن دیگران ساده تر از بررسی کم و کاستی های خود است.
البته اگر بدگویی و قضاوت و غیبت کار همیشگی ما شود، ناپسند است. ولی اگر به صورت موردی و درد و دل کوتاه عنوان شود و برای گرفتن همدردی از دوستان و خانواده باشد، باعث تخلیه هیجانات منفی ما میشود. ولی اگر ذهن ما به قضاوت عادت کند و مدام خود را قربانی جلوه دهیم، ما به غیبت و قضاوت اعتیاد پیدا میکنیم. در واقع ما قضاوت را راه حل میپنداریم و آن را راهی برای حمایت و حراست از خود می‌دانیم.
نظام باوری ناهوشیار، ما را در چرخه قضاوت نادرست نگه می دارد؛ زیرا وحشت داریم با درد و رنج خود روبرو شویم. ما با استفاده از قضاوت می‌خواهیم از خود در برابر عمیق‌ترین جراحات احساسی و روانی محافظت کنیم. اگر قرار باشد قضاوت نادرست یا غیبت را ترک کنیم باید نظام باور خود را تغییر دهیم.
راهکارهایی برای ترک غیبت و قضاوت نادرست:
- تقویت اعتماد به نفس
- خودشناسی و مشخص کردن ارزش ها و چارچوب های ذهنی و آشنایی با خطاهای شناختی
- مقایسه ممنوع
- پذیرش عدم وجود کمال مطلق
- نگاه واقع بینانه به موقعیت دیگران
- پذیرش خود و دیگران به همان شکلی که هستند
- به نیازهای واقعی خودتان آگاه و متعهد شوید
- شکرگزار باشید
- بازنگری در آرمان‌ها داشته باشید
- هوش معنوی خود را افزایش دهید
- به تاثیرات منفی غیبت از جمله خستگی همیشگی و بی انرژی بودن توجه کنید
- دلیل غیبت و قضاوت نادرست را در ذهنتان پیدا کنید
- قدرت پذیرش تان را افزایش دهید
- از روزنگار احساسات برای مقابله با افکار منفی مانند غیبت و قضاوت نادرست استفاده کنید
- در مورد احساسات خود با یک دوست صحبت کنید. یک حامی همراه برای ترک عادت غلط غیبت انتخاب کنید.
- برای ترک این عادت به خود تعهد کتبی دهید
- عادات پسندیده ای که دوست دارید را جایگزین این عادت کنید
- از تکنیکهای توجه گاهی استفاده کنید
- برای آینده خود طرح و هدف داشته باشید
- برای درک غیبت و ریشه های آن از روانشناسان گروه بهره ببرید.
نویسنده: نرگس فولادوند
منبع: کتاب بهترین خودت باش ـ جلد پنجم (مدیریت معنوی عادتها و رفتارها)
برای دریافت مشاوره در زمینه خوشبختی و ترک عادت های ناکارآمد و راهکار های مقابله با ویروس های ذهنی با مشاوران فرصت امروز تماس بگیرید
شماره تماس : ۰۹۳۶۵۴۹۵۴۳۴
