همیشه همه جا توصیه شده که احساسات و عواطف خود را نادیده نگیریم و به آنها بها بدهیم. اما اگر در این موضوع افراط کنیم چه میشود؟ این بهای بیش از حدی که به احساساتمان خصوصا احساسات منفی میدهیم باعث میشود نتوانیم هیجانات خود را کنترل کرده و به خوبی با دشواریها کنار بیاییم. آیا شما میتوانید خشم و هیجان خود را کنترل کنید؟ چقدر به احساساتتان بها میدهید؟
زندگی دشوار با بها دادن به احساسات
از صاحب یکی از شرکتهای نفتی بزرگ سوال شد که آیا زخم معده دارد. او جواب داد: من زخم معده نمیگیرم، زخم معده میدهم.
بعضیها زندگی دشواری دارند. سالانه بیش از ۸۰ میلیون نسخه برای داروهای آرامبخش نوشته میشود تا به کمک آنها بتوانیم عواطف خود را مهار کنیم. با این حال بعضی از ما در این کار موفق نمیشویم. عصبانی شدن ما هم به خودمان و هم به دیگران لطمه میزند.
پژوهشگران پرسشنامههای مفصلی تهیه کردهاند تا اشخاصی را که نمیتوانند به خوبی با فشار عصبی کنار بیایند شناسایی کنند. اشخاصی که بخاطر بها دادن بیش از حد به عواطف منفیشان اینگونه شدهاند. پرسشنامهای که هماکنون ملاحظه میکنید بر اساس مطالعات لئونارد دروگاتیس در دانشگاه جان هاپکینز تهیه شده است. با تکمیل این پرسشنامه متوجه میشوید که با موقعیتهای دشوار چگونه برخورد میکنید.
تست کنترل هیجانات (سوالات تشریحی)
۱- وقتی باید در صف منتظر بمانید صبر و قرار خود را از دست میدهید.
الف- به ندرت (۱ امتیاز)
ب- گاهی اوقات (۲ امتیاز)
ج- اغلب (۳ امتیاز)
۲- به سختی کار میکنید، با حرارت بازی میکنید و سعی میکنید در کاری که میکنید در حد بهترینها ظاهر شوید.
الف- به ندرت (۱ امتیاز)
ب- گاهی اوقات (۲ امتیاز)
ج- اغلب (۳ امتیاز)
۳- وقتی در ترافیک کسی راه را بند میآورد ناراحت میشوید.
الف- به ندرت (۱ امتیاز)
ب- گاهی اوقات (۲ امتیاز)
ج- اغلب (۳ امتیاز)
۴- پرتلاشتر از دوستانتان هستید.
الف- به ندرت (۱ امتیاز)
ب- گاهی اوقات (۲ امتیاز)
ج- اغلب (۳ امتیاز)
۵- وقتی عصبانی هستید در را بهم میکوبید و اجسام را میشکنید.
الف- به ندرت (۱ امتیاز)
ب- گاهی اوقات (۲ امتیاز)
ج- اغلب (۳ امتیاز)
۶- وقتی دیگران کارشان را جدی نمیگیرند ناراحت میشوید.
الف- به ندرت (۱ امتیاز)
ب- گاهی اوقات (۲ امتیاز)
ج- اغلب (۳ امتیاز)
۷- وقتی عصبانی میشوید با غریبهها بدرفتاری میکنید.
الف- به ندرت (۱ امتیاز)
ب- گاهی اوقات (۲ امتیاز)
ج- اغلب (۳ امتیاز)
۸- وقتی در کاری که میکنید موفق نمیشوید عصبانی میشوید.
الف- به ندرت (۱ امتیاز)
ب- گاهی اوقات (۲ امتیاز)
ج- اغلب (۳ امتیاز)
۹- وقتی عصبانی میشوید سریعتر رانندگی میکنید، سریعتر راه میروید و سریعتر غذا میخورید.
الف- به ندرت (۱ امتیاز)
ب- گاهی اوقات (۲ امتیاز)
ج- اغلب (۳ امتیاز)
۱۰- کسی را که به شما توهین کرده به راحتی نمیبخشید.
الف- به ندرت (۱ امتیاز)
ب- گاهی اوقات (۲ امتیاز)
ج- اغلب (۳ امتیاز)
نتایج تست روانشناسی کنترل هیجان
امتیاز ۰ تا ۱۵ شما آدم راحتی هستید.
امتیاز ۱۶ تا ۲۳ با فراز و نشیبهای زندگی برخورد متوسطی دارید.
امتیاز ۲۴ تا ۳۰ در دیگ زودپز زندگی میکنید! زمان آن رسیده که کمی آرام بگیرید و به چشمانداز بهتری در زندگی برسید.
نمونههایی از واکنشهای هیجانی به حوادث
موضوعاتی که در این تست مطرح شده واکنش شما را نسبت به حوادث خاص نشان میدهد. شخصیت سالم در وضعیت معتدل زندگی میکند و نسبت به حوادث زندگی واکنش مناسب نشان میدهد. نه خیلی زیاد و نه خیلی کم. این نمونهها خلاف این موقعیت را نشان میدهد: خانم خانهداری که تا صدای زنگ در بلند میشود از جا میپرد تا در را باز کند، نوجوانی که غذایش را به سرعت قورت میدهد، مدیری که پیوسته بر میز مشت میکوبد یا در کنار در آسانسور چندین بار دکمه آسانسور را فشار میدهد؛ همه مواردی را نشان میدهد که فرد نمیتواند هیجانات منفی خود را کنترل کند.
خصوصیات افراد با واکنش شدید به احساسات
از نظر متخصصان روانی اینها رفتارهای بیتناسب هستند. البته میتوان گفت که همه در مواقعی تند برخورد میکنند، اما دلیل نمیشود که بگوییم این اشخاص نابهنجار هستند. ولی بعضیها در تنش دائم به سر میبرند. اینها کسانی هستند که آدرنالین پیوسته در خونشان در جریان است. برای این اشخاص زندگی تنها در صورتی جالب است که در حالت اضطراب قرار بگیرند.
بررسیهای دانشگاه هاروارد نشان میدهد که افراد پرتنش به سختی میتوانند بر زندگی خود مسلط شوند. این اشخاص پرخاشگر، اهل بحث و مشاجره، رقابتجو و نسبت به رفتارهای دیگران بیش از اندازه حساس هستند. در پرسشنامه فوق سوالات ۳ و ۶ و ۱۰ نشاندهنده وضع این اشخاص است. آنها برای جبران کمبودها و نواقص تلاش بیش از اندازه میکنند (سوالات ۲ و ۴ و ۸) و در ضمن عادت دارند دیگران را سپر بلای خود کنند (سوالات ۱، ۵، ۷ و ۹).