ویژگیهای یک روان شناس خوب :
برای همه ما پیش می آید که گاهی احساس کنیم در حوزه های مختلف زندگی نیاز داریم با کسی مشورت کنیم. با کسی که با موضوع و مشکل ما آشنا باشد و بتواند راهنمایی مان کند. پس به دنبال یک روان شناس خوب می گردیم. گاهی سردرگم می شویم که کدام یک از انواع روان شناس می تواند به ما کمک کند؟ روان شناس یا روان پزشک؟ در این مقاله سعی می کنم ویژگی های یک روان شناس خوب را برایتان شرح دهم.
به این مثال ملموس توجه کنید:
روان شناس یا روان درمانگر خوب شبیه یک جراح خوب هست، جراحی که روان ما را جراحی می کند و مراجعان، مصدومان روحی و روانی هستند که برخی یک خراش کوچک در روح و روان شان دارند؛ برخی مصدومیت های بزرگ دارند و برخی دیگر درد های عضلانی عمیق؛ عده ای هم هستند که فقط می دانند درد دارند ولی نمی دانند این درد از کجا نشاًت گرفته است و یک روان شناس خوب به مشابه یک جراح عالی است که هر مریضی را در سطح خاصی درمان و جراحی می کند.
همانطور که در اتاق عمل و کار جراحی، ابزار های مختلفی برای جراح آماده شده است، روان شناس هم باید مجهز به ابزار های مختلفی باشد. ابزار های روان شناس خوب فنون و مهارت ها و دانشی است که از قبل آموخته است، پس تخصص برای درمان بسیار مهم و ضروری است.
ابتدا باید بدانیم که مشکل من مربوط به کدام شاخه از تخصصهای روان شناسی می شود.
آیا مشکل من مربوط به درون خودم هست. آیا از کودکی این مشکل را داشته ام؟ آیا در ارتباطاتم دچار مشکل هستم؟ آیا اضطراب و استرس و افسردگی دارم؟ آیا با خانواده ام مشکل دارم؟ آیا در انتخاب رشته تحصیلی و شغلیم دچارسردرگمی شده ام؟ آیا شخصیتم متزلزل شده است؟ آیا در تربیت فرزندم با مشکل مواجه شده ام؟ آیا در انتخاب شریک زندگی توانمندی ندارم؟و آیا در مسائل جنسی مشکل دارم؟ یا شاید برای پیشگیری از تمام این احتیاج به راهنمایی و مشاوره دارم؟
برای آشنایی با تخصص روان شناسان خوب احتیاج به شناحت دارید:
روان شناسی بالینی
روان شناس بالینی در دو شاخه کودک و بزرگسال وجود دارد.
روان شناسان بالینی به ارزیابی، تشخیص و درمان بیمارانی می پردازند که از بیماری های ذهنی و ناراحتی های روانی رنج می برند. برای مثال روان شناس بالینی می تواند در زمینه های درمان اختلال سوء مصرف مواد، سلامت روان بزرگسالان و کودکان و سالمندان، فوبیا و ترس، مشاوره دهد.
روان شناسی سلامت
هدف روان شناس سلامت به حداکثر رساندن رفاه مراجعین و بهبود سلامت روانی و جسمی است. برخی متخصصین روان شناسی سلامت کارهای بالینی انجام می دهند و به ارزیابی وضعیت و درمان مراجعینی می پردازند که به دلیل ابتلا به بیماری های گوناگون نیاز به کمک دارند . این کار بالینی می تواند شامل: روان درمانی، انجام ارزیابی های روانی، آموزش تکنیک های مقابله ای مختلف و رفتارهای سالم باشد.
روان شناسی مشاوره
روان شناسی مشاوره روان درمانی را برای درمان اختلالات روانی، مشکلات رفتاری، رفع مشکلات بعد از خیانت، مشکلات عاطفی، مشاوره قبل از ازدواج ، مدیریت استرس، افزایش اعتماد به نفس و مشکلات مرتبط انجام می دهند.
این گروه از متخصصین وجوه اشتراک بسیاری با روان شناسان بالینی دارند.
روان شناسی شخصیت
روان شناسان شخصیت جنبه های متفاوت شخصیت و تأثیر ویژگی های فردی بر رفتار و زندگی را مطالعه می کنند.
روان شناسان شخصیت به بررسی چگونگی شکل گیری شخصیت و امکان پذیر بودن تغییر دادن آن می پردازند و به مراجعین کمک می کنند که به خودشناسی بپردازند و تیپ شخصیتی شان را شناسایی کنند و با نقاط ضعف و قوتشان آشنا شوند و نهایتاً توسعه فردی سوق می دهند.
روان شناسی کودکان استثنایی
روانشناسان این رشته در زمینه ارزیابی هوش کودکان و تشخیص و ارزیابی کودکان تیز هوش و یا عقب مانده ذهنی مشغول به فعالیت هستند. و برای ارتقا و افزایش یادگیری و مهارتها به کودکان تلاش می کنند.
روان شناس تربیتی
روان شناسان مدرسه برای مقابله با مشکلات هیجانی، تحصیلی، اجتماعی و رفتاری در مدرسه به کودکان و نوجوانان کمک می کنند. متخصصین این حوزه از روانشناسی نقش مهمی را در سیستم آموزشی به عهده دارند و معمولاً با والدین، آموزگاران، دانش آموزان و دیگران کارکنان مدرسه در ارتباطند و با آنان همکاری می کنند، تا از سلامت، ایمنی، کارآمدی و حمایت کننده بودن محیط یادگیری اطمینان حاصل کنند.
روان شناسی جنسی یا سکسولوژی
این روانشناسان به سواالت جنسی افراد پاسخ می دهند و مشکلات جنسی آنها را با راهنمایی های ارزنده شان مرتفع می نمایند و مشکلات ارتباطی زوجین را حل می کنند.
روان شناسی صنعتی
روان شناسی صنعتی به رابطه میان انسان و دنیای کار می پردازد.
ـ مطالعه انسان در دنیای کار
ـ رفع مسائل و مشکلات مربوط به کارکنان سازمان ها در در دنیای کار
روان شناسی صنعتی و سازمانی می تواند با حل مشکلات کارکنان در قسمت های مختلف مثل تخصص انرژی، مشکلات آنها را حل کند و کارمندانی با تیپ های شخصیتی مناسب برای ادارات و سازمان ها استخدام کند.
روان شناسی شناختی
روان شناسی شناختی، یکی از شاخه های علوم شناختی است. که در زمینه توجه، ادراک، تفکر، حافظه، زبان، یادگیری، حل مسأله، تصمیم گیری، هوش و سایر فرایندهای ذهنی و مؤلفه های مؤثر در آگاهی و شناخت مطالعه می کند و به بررسی سازوکارهای مغزی مؤثر در بروز این پدیده ها می پردازند.
روانشناسان شناختی به بررسی چگونگی تفکر انسان ها می پردازند و موضوعاتی همچون تصمیم گیری و حل مسئله را مورد توجه قرار می دهند.
روان شناسی اجتماعی
روانشناسان اجتماعی رفتار گروه ها را مطالعه می کنند و بر ارتباطات اجتماعی و رفتارهای اجتماعی تأثیر بسزایی ایفا می کنند.
در خیلی از مواقع در دنیای مجازی از من سئوال می شود که من مشکلات زیادی دارم آیا باید به روان شناس مراجعه کنم یا روانپزشک و در این مقاله لازم دانستم که تفاوت این دو را شرح دهم تا انتخاب بهتری برای روان شناس خوب داشته باشید.
روانپزشک: پزشکی است که می تواند برای درمان دارو تجویز کند و گاهی هم به روان درمانی بپردازد. اما عمدتاَ تمرکز پزشکان بر روی مداخله های پزشکی و دارویی است.
اما روانشناس پزشک نیست. و نمی تواند دارو تجویز کند.
روانشناس به شیوه تخصصیتر روان درمانی انجام می دهد که می تواند شامل مداخله های شناختی و رفتاری باشد.
معمولاً در ابتدا به روان شناس مراجعه می شود و اگر روان شناس لازم دانست مراجع را به روانپزشک ارجاع می دهد.
اما ابزارهای یک مشاور خوب چیست؟ و باید چه ویزگی هایی داشته باشد؟ ابزارها و ویژگی های یک مشاور خوب مهارت هایی است که دارد که به ترتیب به آنها می پردازیم.
ـ مشاوران حرفه ای خوب، متخصصین دارای پروانه در زمینه ی سلامت روان هستند،که در ارزیابی، تشخیص و درمان روان افراد ماهر هستند و برای تشخیص و ارزیابی درست از مجموعه ی مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه استفاده می کنند و انگیزه و هدف آنها کمک به دیگران است.
مشاور خوب تمرکز و آرامش دارد که این از حقوق اولیه مراجع است.
ـ مشاور خوب یا درمانگر خوب، تسهیل گر و مربی است و با توجه به نوع مشکل درمان مراجعه به فرد کمک می کند.
در مرحله اول پس از شناخت و ارزیابی راهنمایی می کند
در مرحله دوم مشاوره می دهد
در مرحله سوم روان درمانی می کند
ـ یک روان درمانگر خوب همیشه در حال یادگیری و پژوهش و بروز رسانی اطلاعاتش است و از روشهای جدید درمانی استقبال می کند و مسیر درمان را با توجه به اینکه هر مراجعی منحصر به فرد است هدایت می کند.
ـ یک روان درمانگر یا مشاور خوب سطح دانش و آگاهی خود را با شرایط سنی و سطح دانش مراجعش هماهنگ می کند تا مراجع بتواند به بهترین شکل درک کند و از راهنمایی های مشاور بهره جوید.
ـ یک مشاور خوب زبان بدن متوازنی دارد برای اینکه بیشترین ارتباطات از طریق زبان بدن اتفاق می افتد.
ـ یک مشاور خوب شنونده خوبی است و زمان سکوت را می شناسد به موقع با مراجع همدلی می کند.
ـ یک مشاور خوب، با شناخت رفتار و گفتار مراجع، مشکل او را درک می کند و خود را جای او می گذارد و از دریچه چشم او به اطراف می نگرد و از قضاوت می پرهیزد.
ـ یک مشاور خوب راز دار است و به مراجع احساس امنیت می دهد.
ـ یک مشاور خوب پاسخ تخصصی به سؤالات مراجعش می دهد.
ـ یک مشاور خوب مرزهای عاطفی و احساسی بین مراجع و مشاور را رعایت می کند.
ـ یک روان شناس خوب مراجع را بدون قید و شرط می پذیرد و احترام بدون قید و شرط به احساسات و افکار و اعتقادات و فرهنگ و جنسیت مراجع می گذارد.
ـ یک روان شناس خوب صبور است.
ـ یک روان شناس خوب برچسب نمی زند.
ـ یک روان شناس خوب به موقع مراجع را به متخصص های دیگر ارجاع می دهد .
ـ یک درمانگر حرفه ای با نشان دادن همدلی و درک وضعیت مراجع به کم کردن اثر هیجانی مشکل مراجعه می پردازد و به مراجع انگیزه و امید برای بهبودی و ماندن در مسیر می دهد.
ـ یک مشاور خوب وقت شناس است و به وقت مراجعینش احترام می گذارد.
خلاصه کلام و نتیجه گیری :
چگونگی یک مشاور خوب انتخاب کنم؟
همانطور که می دانیم برای جراحی زنان و زایمان به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نمی کنیم.
پس ابتدا مشکلات را مد نظر قرار می دهیم و متناسب با آن به انتخاب متخصص در آن حوزه می پردازیم و سپس با تحقیق در گوگل و رسانه های مجازی متخصصین مورد نظر را سرچ می کنیم. بعد سابقه کار و نحوهی تعامل متخصص با مراجعینش را مشاهده می کنیم، بعد از انتخاب حضوری یا مجازی با ایشان صحبت می کنیم و موارد ذکر شده بالا را در فرد مورد نظر جستجو می کنیم. اگر تعداد قابل ملاحظه ای از ویژگی ها مشاور خوب را داشت به خودتان برای پیدا کردن یک راهنمای عالی تبریک بگویید.
نرگس فولادلو
